مسجد آیاصوفیه کوچک

این مسجد در ماه نوامبر سال 2007 تحت بازسازی وسیع و عظیمی در داخل، خارج قرار گرفت و از حس دست نخورده بودنش پس از سالها کاسته شد. داخل و خارج این مسجد با گچ و رنگ تازه تقریباً نو و جدید می باشد.

درباره ی مسجد:

مسجد آیاصوفیه کوچک استانبول که به ترکی نام آن کوچیک ایاصوفیا جامی می باشد و این مسجد در فاصله 10 دقیقه ای از مسجد بلو (آبی) در محله سلطان احمد واقع شده است و در دهه 530 به عنوان یک کلیسا برای امپراطور روم شرقی ژوستینین و همسرش تئودورا بنا گردیده بود. معماری این بنا مطابق با معماری آن زمان می باشد و دارای گنبدی بزرگ شبیه به مسجد ایاصوفیه می باشد و به نظر می آید در حوالی سال 1500 زمانی که به مسجد تغییر یافت به ایاصوفیه کوچک تغییر نام یافت. 

همچنین این مسجد در ماه نوامبر سال 2007 تحت بازسازی وسیع و عظیمی در داخل، خارج قرار گرفت و از حس دست نخورده بودنش پس از سالها کاسته شد. داخل و خارج این مسجد با گچ و رنگ تازه تقریباً نو و جدید می باشد. طراحی سبک عثمانی داخلش برای یک مسجد زیباست ولی با آنچه که در دوره امپراتوری روم شرقی بوده است متفاوت می باشد. هرچند برخی از جزئیات تزئینی قرن ششم این بنا باقی مانده است.  

تاریخچه مسجد:

طبق روایت های، در زمان حکومت جاستین اول، برادرزاده‌اش یوستینیان به توطئه‌ای علیه تاج و تخت متهم گردید، به اعدام محکوم شد و پس از اینکه مقدسین سرگیوس و باکوس در برابر جاستین حاضر گشتند و بی‌گناهی ژوستینیان را تضمین نودند. او آزاد شد و لقب سزار به او بازگردانده شد، و برای قدردانی قول داد که پس از امپراتور شدن، کلیسایی را برای قدیسان وقف خواهد نمود. ساخت این کلیسای مقدس سرجیوس و باکوس، بین سال‌های 527 و 536 پس از میلاد (تنها مدت کوتاهی قبل از برپایی ایاصوفیه بین سال‌های 532 و 537)، یکی از اولین اقدامات سلطنت ژوستینیان اول بود.

کلیسای جدید در مرز بین منطقه اول و سوم شهر واقع شده بود، در منطقه ای نامنظم بین کاخ هورمیسداس (خانه ژوستینیان قبل از به تخت نشستن او) و کلیسای مقدسین پیتر و پل. . در آن زمان، این دو کلیسا دارای یک نارتکس، دهلیز و پروپیله بودند. کلیسای جدید به مرکز این مجموعه مبدل گشت و بخشی از آن هنوز در جنوب دیوار شمالی یکی از دو عمارت دیگرقرار دارد. این کلیسا یکی از مهمترین بناهای مذهبی قسطنطنیه به حساب می اید. کمی پس از ساخت کلیسا صومعه ای به همین نام در نزدیکی عمارت بنا شد.

ساخت کلیسای جدید اندکی پیش از ایاصوفیه شروع شد که از سال 532 تا 537 ساخته شد. باورها بر این است که این بنا توسط همان معماران، ایسیدوروس از میلتوس و آنتمیوس از ترالس، به عنوان نوعی "تمرین" طراحی شده می باشد. اگر چه، این سازه از لحاظ جزئیات معماری کاملاً متفاوت از ایاصوفیه می باشد و این تصور که فقط یک نسخه در مقیاس کوچک می باشد تا حد زیادی فاقد اعتبار می باشد. در عوض، کلیسایی که توسط آنیسیا جولیانا حدود یک دهه قبل از SS ساخته شد. ساخت سرجیوس و باکوس، کلیسای سنت پولیوکتوس تحت تأثیر ساسانیان - بزرگترین کلیسای قسطنطنیه تا زمان ساخت ایاصوفیه - احتمالاً مستقیم‌ترین تأثیر را داشته است. با این حال، چون سنت پولیوکتوس آنیسیا جولیانا، ساخته شده در 519-522، با آجر گنبدی نبود، بلکه سه جفت اکسدره متضاد را با سقف چوبی معمولی یک بازیلیکا، که نمونه اولیه معماری فوری هر دو SS بود، پوشانده است. سرجیوس و باکوس و ایاصوفیه را باید در گنبدهای آویزان در جاهای دیگر یافت، مانند مقبره موسوم به گالا پلاکیدیا در راونا و چندین روتوندا و چند ضلعی گنبدهای بیزانسی قبلی که پایه‌های آنها باقی مانده است.

در طی سال‌های 536 و 537، کاخ هورمیسداس به صومعه‌ای مونوفیزیت تبدیل شد، جایی که پیروان آن فرقه، که از نواحی شرقی امپراتوری می‌آمدند و از آزار و شکنجه علیه آنها می‌گریختند، توسط امپراتور تئودورا محافظت می‌شدند.

در سال 551 پاپ ویگیلیوس که چند سال پیش توسط یوستینیانوس به قسطنطنیه فراخوانده شده بود، از دست سربازان امپراتور که می خواستند او را دستگیر کنند به کلیسا پناه برد و این تلاش باعث شورش شد. در دوره شمایل شکنی، صومعه یکی از مراکز این جنبش در شهر شد.

باستان شناسان بر این باورند که دیوارهای داخلی کلیسا با موزاییک تزئین شده بودند اما هم اکنون هیچ مدرکی در این مورد وجود ندارد. در حال حاضر با توجه به تعمیرات و مرمت سال 2007 ، سطح داخلی ساختار به طور کامل گچ شده می باشد. دکوراسیون بیزانس دوران ساختار سطح تنها در اطراف فضای مرکزی از کف گالری با یک طرز کار بسیار خوب یک خوشه انگور و نقوش برگ متشکل از فرسب است.

معماری:

خارجی

سنگ‌تراشی بیرونی سازه روش معمول آن دوره را در قسطنطنیه به نمایش می گذارد، که از آجرهای فرورفته در تخت‌های ضخیم از ملات استفاده می‌نمایند. دیوارها توسط زنجیرهای ساخته شده از بلوک سنگی کوچک مستحکم گشته اند.

داخلی

در داخل بنای آن یک ستون زیبا دو طبقه به چشم میخورد که در امتداد ضلع شمالی، غربی و جنوبیعبور می نماید و دارای کتیبه ای ظریفی می باشد. ستون‌ها به صورت متناوب از مرمرهای عتیقه ای و قرمز سنگ مرمر می باشند. از دکوراسیون داخلی کلیسا چیز زیادی دیده نمی شود، اما مسیحیان معاصر توصیف می‌کنند که در موزائیک‌هایی با دیوارهای سنگ مرمر متنوع پوشیده بوده‌است. در زمان تغییر کلیسا به مسجد، پنجره‌ها و ورودی تغییر پیدا نمود، سطح کف بلند شده، و دیوارهای داخلی گچ کاری شده‌است.

آدرس:

این مسجد زیبا در محله فاتح قرار دارد و ساعات بازدید همه روزه از 9 صبح تا 19 عصر می باشد و هزینه ورودی ندارد .

آدرس : Küçük Ayasofya Mh ,Küçük Ayasofya cami , 34122 Fatih/istanbul

دسترسی به مسجد:

مسجد ایاصوفیه کوچک (Küçük Ayasofya Camii) دقیقا در غرب سلطان احمد می باشد. برای رسیدن به آنجا خیابانی را دنبال نمایید که از گوشه جنوب غربی مسجد آبی (خیابان Küçük Ayasofya) شروع می شود. مسجد در انتهای خیابان سمت چپ شماست. پنج دقیقه پیاده روی تا مسجد کبود فاصله دارد.